RENAL RENKLİ DOPPLER ULTRASONOGRAFİ-RENAL RDUS
Yetişkin bir insanda karın boşluğunun arka tarafında omurganın her iki yanında, her biri yaklaşık 150 gr olan fasulye biçiminde bir çift böbrek bulunur. Böbrekler metabolik aktivite sonucu oluşan atıkların atılmasını, fazla suyun atılarak vücut sıvılarının konsantrasyonunu, elektrolit, asit-baz dengesini sağlayan organlardır. Ayrıca endokrin hormonlar salgılayarak (eritropoetin, renin, 1,25 hidroksi kolekalsiferol) kan basıncı, eritrosit yapımı ve D vitamini metabolizmasında görev alırlar.
RENAL RENKLİ DOPPLER USG NEDİR:
Renal arterlerin, renal arter dallarının, renal venlerin, böbrek hastalıklarının, böbrek kitlelerinin, böbrek taş hastalıklarının ve üreter obstrüksiyonlarının teşhisinde kullanılan radyolojik inceleme yöntemidir.
Hipertansiyon, diabet, üre-kreatinin yüksekliği gibi durumların araştırılmasında ilk tercih edilecek altın standart radyolojik incelemedir.
RENAL RENKLİ DOPPLER USG NASIL YAPILIR:
Giysileri sıyrılarak karnı açılan hasta sırt üstü yatırılır. Karın cildine uygun miktarda jel sürülerek incelemeye başlanır. Sağ böbrek ve sağ renal arter hasta sol tarafa yan yatırılarak veya oblik yatırılarak, sol böbrek ve sol renal arter hasta sağ tarafa yan yatırılarak ya da oblik yatırılarak dinamik inceleme yapılır. Özellikle böbreklerin görüntülenmesinde oblik ve yan yatar pozisyonlar daha önemlidir. Renal arter orijinlerinin gösterilmesi için bu dinamik inceleme pozisyonları fayda sağlamaktadır.
RENAL RENKLİ DOPPLER USG HANGİ CİHAZLARLA VE HANGİ ORTAMLARDA YAPILIR:
İncelemenin yapılacağı oda, hastanın ve cihazın mobilizasyonuna uygun bir büyüklükte olmalıdır.
Oda ısısının ayarlanabilmesi ve havalandırılması hasta ve hekim konforunu sağlamak için gereklidir.
Odada uygun karartmayı sağlayacak donanım olmalıdır.
Mümkünse odada el ve kullanılacak probların temizliğini sağlayacak temizlik malzemeleri ve sistemi bulunmalıdır. Kapıda, uygulama sırasında odaya girişi engelleyici kilit mekanizması olmalıdır. Ortam sessiz olmalı ve dikkati dağıtacak etkenler bulunmamalıdır.
Yatak hastanın yatışını zorlaştırmayacak yükseklikte olmalıdır. Gerektiğinde hastaların yatağa çıkışını sağlayacak basamak sistemi bulunmalıdır.
Yatak baş kısmı hastalar için gerektiğinde yükseltilebilir olmalıdır.
Hijyeni sağlamak amacıyla hasta değişiminde yenilenebilir örtü ve/veya yüzeyi örtebilen kağıt havlu sistemi bulunmalıdır.
Ultrasonografi sırasında, sonrasında odada bulunması gerekenler;
- Probdan cilde ses dalgalarının penetrasyonunu kolaylaştıran kayganlaştırıcı jel.
- Hekimin oturacağı, yüksekliği ve pozisyonu ayarlanabilir tekerlekli sandalye.
- Gerektiğinde kullanılmak üzere hasta sandalyesi.
- Kağıt havlu.
- Gerektiğinde kullanılmak üzere prob kılıfı
CİHAZA AİT TEKNİK ÖZELLİKLER
Renal renkli Doppler ultrasonografi incelemeleri genellikle 3.5-5 MHz arası konveks problar ile yapılır. Gereğinde sektör prob ve özellikler çocuklarda 5-8 MHz lineer probdan yararlanılabilir.
Yüksek rezolüsyonlu multifrekans problar tercih edilmelidir. Üst segment cihazlar ile inceleme gerçekleştirilmelidir. Cihazlarda renkli Doppler, spektral Doppler, Pulse wave Doppler gibi özellikler mutlaka bulunmalıdır.
Cihazı voltaj dalgalanmalarından korumak ve sürekli kullanabilmeyi sağlamak amacıyla kesintisiz güç kaynağı bulunması yararlıdır.
Görüntü kayıt cihazı ya da sistemi bulunmalıdır.
RENAL RENKLİ DOPPLER USG İÇİN HAZIRLIK GEREKLİMİDİR:
Renal renkli Doppler USG incelemesi için 8 saatlik açlık gereklidir. Ayrıca mide ya da barsak gazlarının süperpozisyonu oluşuyorsa hastaya gaz giderici ilaçlar ile 2 ya da 3 günlük premedikasyon yapılmalı ve inceleme premedikasyon sonrası tekrarlanmalıdır.
RENAL RENKLİ DOPPLER USG TEKNİĞİ:
Hasta hem supine, hem de her iki lateral decubitis pozisyonda ve oblik pozisyonlarda tetkik edilmelidir. Renal arter orifislerinin en iyi şekilde görüleceği oblik pozisyonlar dinamik olarak tespit edilmeli ve pozisyonlarda inceleme yapılmalıdır. Özellikle aortokaval spektral pencere dinamik olarak bulunmalı ve bu pencereden inceleme yapılmadır.
İncelemede böbreklerin boyutları, parankim kalınlıkları, ekoları değerlendirilmeli, böbrek parankiminde olabilecek renal parankimal hastalıklar tespit edilmelidir.
Her iki ana renal arterin proksimal ve orta segmentleri genellikle umblikus üstü seviyede, transvers bakıda ve bir miktar kompresyon uygulanarak ve prob hafif açılandırılarak takip edilmeli.
Renal arter distal kısımları batın gazları nedeniyle orta hattan izlenemeyebilir. Bu durumlarda hasta decubitis pozisyonda incelendiğinde genellikle renal arter distalleri renal hilus düzeyinde ortaya çıkarılabilir.
İntrarenal arterler değerlendirilmelidir. Böbreklerin üst, alt ve orta zonlarından en az birer örnekleme yapılarak özellikle ana arterlerin optimal izlenemediği durumlarda renal arter stenozunun yansıması olabilecek intrarenal arterial akım değişiklikleri belirlenmelidir. Bu açıdan interlober-segmental arterler düzeyinde özellikle akselerasyon ölçümü yapılmalıdır.
Renal arter veya renal venin tam tıkalı olduğu durumlarda kapüsler kollateral varlığı araştırılmalı ve not edilmelidir.
Segmental embolilere bağlı olası enfarkt sahalarını ortaya koymak için gerektiğinde Power modunda inceleme yapılmalıdır.
RENAL RENKLİ DOPPLER USG TEKNİĞİ:
Hasta hem supine, hem de her iki lateral decubitis pozisyonda ve oblik pozisyonlarda tetkik edilmelidir. Renal arter orifislerinin en iyi şekilde görüleceği oblik pozisyonlar dinamik olarak tespit edilmeli ve pozisyonlarda inceleme yapılmalıdır. Özellikle aortokaval spektral pencere dinamik olarak bulunmalı ve bu pencereden inceleme yapılmadır.
İncelemede böbreklerin boyutları, parankim kalınlıkları, ekoları değerlendirilmeli, böbrek parankiminde olabilecek renal parankimal hastalıklar tespit edilmelidir.
Her iki ana renal arterin proksimal ve orta segmentleri genellikle umblikus üstü seviyede, transvers bakıda ve bir miktar kompresyon uygulanarak ve prob hafif açılandırılarak takip edilmeli.
Renal arter distal kısımları batın gazları nedeniyle orta hattan izlenemeyebilir. Bu durumlarda hasta decubitis pozisyonda incelendiğinde genellikle renal arter distalleri renal hilus düzeyinde ortaya çıkarılabilir.
İntrarenal arterler değerlendirilmelidir. Böbreklerin üst, alt ve orta zonlarından en az birer örnekleme yapılarak özellikle ana arterlerin optimal izlenemediği durumlarda renal arter stenozunun yansıması olabilecek intrarenal arterial akım değişiklikleri belirlenmelidir. Bu açıdan interlober-segmental arterler düzeyinde özellikle akselerasyon ölçümü yapılmalıdır.
Renal arter veya renal venin tam tıkalı olduğu durumlarda kapüsler kollateral varlığı araştırılmalı ve not edilmelidir.
Segmental embolilere bağlı olası enfarkt sahalarını ortaya koymak için gerektiğinde Power modunda inceleme yapılmalıdır.
RENAL RENKLİ DOPPLER USG NERELERDE YAPILIR:
Renal renkli Doppler ultrasonu bütün radyoloji merkezlerinde, hastanelerde, radyoloji muayenelerinde yapılabildiği gibi yeni gelişen taşınabilir ultrason cihazları, wireless ultrason probları ve android-ios uyumlu yazılımlar ile birlikte evde hasta başında ya da iş yerlerinde de uygulanabilir.
RENAL RENKLİ DOPPLER USG İNCELEMESİNİN FİYATI NE KADARDIR:
Renal renkli Doppler ultrasonu ; Tabipler Odası asgari ücret tarifesine göre 70 birim ile ücretlendirilmektedir. Bu ücrete KDV ve kullanılacak sarf malzemelerin fiyatları da eklenmektedir. Birçok merkezde asgari ücret tarifesi göz önüne alınarak değişik aralıklarda fiyatlandırma yapılabilmektedir.