Meme glandları üst göğüsde yerleşimlidir. Ergenlik döneminde gelişmeye başlayıp gebelik ve emzirme dönemlerinde büyük değişiklikler gösteren ve menopoz ile birlikte belirgin şekil değişikliği gösteren, her iki tarafta simetrik bulunan organlardır. Çocukluk, ergenlik, yetişkinlik, gebelik ve emzirme dönemleri ile menopoz dönemlerinde büyük şekil ve fonksiyon değişiklikleri gösterirler. Meme glandları genetik, ırksal, diyet faktörleri ve hormonal düzeyler ile ilişkili olarak değişik boyut ve şekillerde olabilirler. Boyut ve şekilleri kişisel farklılıklar gösterebilir. Meme glandı süt bezlerinin dağınık yerleşim gösterdiği fibröz konnektif doku ve interlober yağ dokusu oluşumları ile meydana gelmiştir. Cilt ve cilt altı yağlı doku ile çevrelenmiştir. Önde meme başı (nipple) ve nipple’ın çevresinde areola denen diskoid formda meme minör glandlarının açıldığı bir bölge bulunmaktadır.
MEME USG NEDİR:
Meme USG; meme hastalıklarının tanısında kullanılan en etkin radyolojik yöntemlerden birisidir. Meme hastalıklarının tanısında özellikle 40 yaşından önce öncelikle kullanılması gereken bir yöntemdir. Sadece kadınlarda değil erkeklerde de meme hastalıklarının teşhisinde Meme Ultrasonu en etkin ve en yararlı radyolojik yöntem olarak kullanılmaktadır.
MEME USG-MEME ULTRASONU NASIL YAPILIR:
Meme USG incelemesi; sırt üstü pozisyonda yatarken, kollar baş altına alınarak gerçekleştirilir. Hasta konforunu sağlamak için baş altına küçük bir yastık verilerek baş hafifçe yükseltilir. Meme glandlarının dış kadranları değerlendirilirken hasta incelenen tarafın ters istikametine doğru yaklaşık 450-500 olacak şekilde yan döndürülür ve oblik pozisyona getirilir. Özellikle bu pozisyonlarda iken koltuk altı ve aksilla incelemesi de gerçekleştirilir. Her iki taraf karşılıklı ve simetrik olarak incelenir. İnceleme esnasında ultrason ses geçirgenliğini sağlamak için ve ayrıca kayganlaştırıcı olarak jel kullanılır. İnceleme sırasında standart olarak 7 MHz ile 14 MHz arasındaki lineer problar kullanılır. Meme USG incelemeleri yüksek frekanslı lineer problar ile donatılmış gerçek zamanlı görüntüleme yapan, yüksek kaliteli ultrasonografi (USG) cihazları ile gerçekleştirilir. Bu cihazlarda elastografi, renkli Doppler USG, Power Doppler özellikleri mutlaka bulunmalıdır. İnceleme yaklaşık 25-30 dakika sürmektedir.
MEME ULTRASONU İÇİN HANGİ HAZIRLIKLAR YAPILMALIDIR:
Meme USG incelemesi için herhangi bir hazırlığa gerek yoktur. Açlık gerektiren bir inceleme değildir. Aç ya da tok her dönemde yapılabilir. İnceleme sırasında hastanın koltuk altları ve her iki meme glandı açık olacak şekilde giysileri çıkartılarak hazırlanır.
MEME ULTRASONU NEREDE, HANGİ CİHAZLARLA VE HANGİ ORTAMLARDA YAPILIR:
İncelemenin yapılacağı oda hastanın ve cihazın mobilizasyonuna uygun bir büyüklükte olmalıdır.
Oda ısısının ayarlanabilmesi ve havalandırılması hasta ve hekim konforunu sağlamak için gereklidir.
Odada uygun karartmayı sağlayacak donanım olmadır.
Mümkünse odada el ve probların temizliğini sağlayacak temizlik malzemeleri ve sistemi bulundurulmalıdır.
Ortam sesiz olmalı ve dikkati dağıtacak etkenler bulunmamalıdır.
Yatak hastanın yatışını zorlaştırmayacak yükseklikte olmalıdır. Gerektiğinde hastaların yatağa çıkışını sağlayacak basamak sistemi bulunmalıdır.
Yatak baş kısmı hasalar için gerektiğinde yükseltilebilir olmalıdır. Hijyeni sağlamak amacı ile hasta değişiminde yenilebilir örtü ve/veya yüzeyi örtebilen kağıt havlu sistemi bulunmalıdır.
Ultrasonografi sırasında, sonrasında odada bulunması gerekenler;
1) Probdan cilde ses dalgalarının penetrasyonunu kolaylaştıran, kayganlaştırıcı jel
2) Hekimin oturacağı, yüksekliği ve pozisyonu ayarlanabilir tekerlekli sandalye
3) Gerektiğinde kullanılmak üzere hasta sandalyesi
4) Kağıt havlu
5) Prob kılıfı gerektiğinde kullanılmak üzere
MEME USG İNCELEME TEKNİĞİ:
Her iki meme ve her iki aksilla (koltuk altı) birlikte değerlendirilmelidir. İnceleme hasta sırtüstü yatar pozisyonda iken başlanmalı, dış kadranlar değerlendirilirken hasta 45-50 derece olacak şekilde yan döndürülmeli ve oblik pozisyonlara getirilmelidir. Bütün meme kadranları ve aksiller fossanın tüm alanları hem transvers, hem longitudinal planda taranmalı ve gereklilik halinde prob kompresyonu ile manevralar yapılmalıdır. İnceleme sırasında meme başı, areola, cilt-cilt altı yağlı doku, meme bezleri, fibroglandüler stroma, yağ dokusu değerlendirilmeli, yer kaplayan lezyon ve kist varlığı açısından incelenmelidir. İnceleme sırasında tespit edilen lezyonlar üç düzlemde boyutlandırılmalı, lokalizasyonları saat kadranlarına göre belirtilmeli ve lezyonların ciltten olan derinlikleri tanımlanmalıdır. Renkli Doppler ultrasonografi ile kitlelerin vaskülarizasyonu değerlendirilmelidir. Tespit edilen lezyonların malign özellikler taşıyıp taşımadığı belirtilmeli ve kayıt altına alınmalıdır.
MEME ULTRASONU NERELERDE YAPILIR:
Meme ultrasonu; radyoloji merkezlerinde, hastanelerin radyoloji bölümlerinde , radyoloji muayenehanelerinde yapılabildiği gibi yeni gelişen taşınabilir ultrason cihazları, wireless ultrason probları ve android-ios uyumlu yazılımlar ile birlikte evlerde , hasta odalarında ya da iş yerlerinde de uygulanabilir.
MEME ULTRASON İNCELEMESİNİN FİYATI NE KADARDIR:
Meme ultrasonu ; TTB (Türk Tabipleri Birliği) asgari ücret tarifesine göre 50 birim ile ücretlendirilmektedir.Bu fiyat kurumlarda değişiklik gösterebilmektedir.Bazı kurumlarda asgari ücretin 2-3 katı kadar ücretlendirme yapılabilmektedir.
